Column

Interessante discussies in de comments: het kan!

20-01-2012 16:00

Wordt het toch nog gezellig. Naar aanleiding van de discussies over anoniem reageren (hier en hier) is er alle reden een meta-topic te schrijven over een onderwerp wat kennelijk de gemoederen lang bezig kan houden. DeJaap is namelijk niet bepaald de enige die zich regelmatig over het problematische onderwerp “reaguurders” moet buigen. Elke beetje site, waar dus regelmatig wordt gereageerd, worstelt met een probleem dat inmiddels al zo oud is als het bestaan van het internet zelf. Wat te doen met al die zinloze reacties? Reactiemogelijkheid open laten met moderatie? Helemaal zonder moderatie? Moderatie vooraf? Comments dichtgooien? Eerst registreren? Anoniemen proberen te weigeren? Werken met plus- en minknopjes? Trollen opvangen? Iedere site-eigenaar heeft er over moeten denken en iedereen heeft er al eens over gepubliceerd.

Zo ook de webboys van NRC.nl die onlangs met een interessant artikel kwamen waarin overzichtelijk staat uitgelegd hoe de zaken er met betrekking tot commentcontrol voorstaan. Voor NRC.nl blijven de comments een worsteling maar de comments sluiten willen ze zeker niet. Een goede keuze want de mogelijkheid om te kunnen reageren is een service die toch een beetje in het verlengde ligt van de stimulering van het open debat. Dat is althans de hoofdreden waarom DeJaap überhaupt comments toestaat: het is een service die het principiële belang van (online) meningsvrijheid moet uitdrukken. Dat het openstellen van commentpanelen waar iedereen zonder registratie of moderatie vooraf anoniem kan reageren is een last, lust en verantwoordelijkheid die er automatisch bijhoort. Daar moet je voor kiezen en dat doen we graag. Wel is het zaak, zoals Anil Dash ook al uiteenzet, die verantwoordelijkheid dan ook te nemen en de comments streng te modereren. Wie er bewust voor kiest comments open te zetten is er ook volledig voor verantwoordelijk met alle gevolgen van dien. Wie dat niet wil moet zijn comments gewoon lekker dichtzetten.

Stuitende domheid
Voor een site als DeJaap is dat makkelijk praten. Zoveel comments staan er nou ook weer niet onder de artikelen en door de (twee) jaren heen hebben de comments zich geëvolueerd tot nuttige, interessante en vaak keurig onderbouwde discussiebijdragen. Dat is overigens iets om trots op te zijn. Voor ons, want we hebben daarvoor wel een flinke lijst met trollen moeten bannen, en voor u, de commenter, want u heeft toch maar weer even bewezen dat u niet allemaal imbeciel bent. Een website of weblog waar serieus wordt gediscussieerd in de comments is nog altijd de droom van vele site-eigenaren. Die is in ieder geval waarheid geworden op DeJaap. Waarvoor hartelijk dank.

Maar voor sites als Telegraaf.nl, Volskrant.nl en NRC.nl is het andere koek. Die trekken zo veel bezoekers, en dus reaguurders, dat het ondoenlijk is alles consequent te modereren. Telegraaf.nl en VK.nl hebben daarvoor externe bedrijven ingehuurd maar om nou te zeggen dat het een succes is: nee. De reacties op Telegraaf.nl zijn inmiddels berucht vanwege de stuitende domheid en hilarische kromzinnen en helaas lijkt het er op VK.nl inmiddels ook op dat de reagurende meute Telegraaf-lezers VK.nl heeft gevonden als nieuwe habitat. Er wordt wel gereageerd, en de moderatiebedrijven filteren alles wat te erg is er ook wel uit, maar wat er overblijft is nauwelijks discussie te noemen. Het zijn eerder oneliners die niet misstaan op Twitter of Facebook, met het voordeel dat het daar alleen wordt gelezen door de mensen die het ook willen lezen. Dat is dan ook het idee van online goeroe Jaap Stronks: gooi gewoon je commentpanelen dicht en laat mensen maar reageren op Facebook of Twitter. Dat kan trouwens ook in combinatie met de site zoals RTL Nieuws inmiddels doet. Wie daar wil reageren moet dat doen via Facebook, een stuk minder anoniem, maar de reacties zijn wel gewoon onder het artikel op de site te zien.

Trolkampioenschappen
Helemaal geen reacties meer toelaten is trouwens nog niet zo’n slecht idee. Als je, zoals op Telegraaf.nl en in mindere mate op VK.nl, toch alleen maar nietszeggende oneliners als reactie krijgt en zelden een nuttige discussie tot stand ziet komen, kun je je afvragen of het open laten van comments niet meer lasten dan lusten oplevert. Het draagt in ieder geval niet bij aan het niveau van de site, er is eigenlijk niemand die er op zit te wachten en nieuwe inzichten of informatie komt er ook niet bepaald vandaan. Bij Telegraaf.nl gaat het sowieso om comments onder nieuwstopics, waarvan je eigenlijk instinctief al verwacht dat men er weinig meer over kan vinden dan “Ok, waarvan akte”. Maar op VK.nl ligt het ingewikkelder aangezien men daar uitsluitend kan reageren onder de opiniestukken. De verwachting is dan, en waarschijnlijk is dat ook de oorspronkelijke doelstelling, dat de reaguurder zijn eigen opinie vormt en deze inbrengt via de commentaarpanelen. Als dit te weinig gebeurt, bijvoorbeeld omdat reaguurderspanelen al snel worden gekaapt door de vaste groep werkloze anonieme reaguurders die hun fitties en trolkampioenschappen het liefste uitvechten in reactiepanelen van bekende krantensites, heeft het kunnen reageren weinig nut. Verplicht reageren via Facebook zou het in elk geval een stuk frisser en aangenamer maken omdat dat in elk geval de vaste dwangmatige reagurende anonieme idioten buiten de deur houdt.

Toch hoeft het allemaal niet, dat sluiten van reactiepanelen. De gemiddelde reacties onder artikelen op DeJaap zijn, zoals gezegd, daarvan het bewijs. Het vergt alleen wel enige inzet en, vooral dat, het vermogen geen medelijden te voelen voor de trolreaguurder die over de schreef gaat. Alleen een radicaal, dictatoriaal moderatiebeleid met den ijzeren vuist houdt de comments schoon van vuil, ratten en ander hardnekkig gespuis. Wie zijn commentpanelen werkelijk wil verheffen tot een niveau waarop serieuze discussie mogelijk is, heeft geen andere keuze.

Moderatietips
Voor iedereen die wanhopig op zoek is naar serieuze reacties en trollvrije reactiepanelen volgen hieronder wat officiële DeJaap-moderatie tips.

– Geen genade. Een trol is een trol, een ad hominem is een ad hominem, een zinloze reactie is een zinloze reactie. Haal ze onmiddellijk weg en geef de reaguurder een waarschuwing.

– Geef altijd maar één waarschuwing. Nogmaals de regels overtreden moet onverbiddelijk tot een ban leiden.

– Ga nooit over het verwijderen van reacties of het bannen in discussie. Doe het gewoon en laat de verwijderde commenter zelf zijn conclusies trekken.

– Het is jouw site. Daar gelden jouw regels. Je mag bannen en modereren wat je wilt. Niemand heeft daarover verder wat te zeggen. Het enige recht dat commenters hebben is het recht zich aan jouw regels te houden.

– Gebande commenters roepen eigenlijk altijd iets over “vrijheid van meningsuiting!!1!111!!!!”. Die vrijheid heeft gelukkig niets met jouw moderatiebeleid te maken. Er is niemand deze commenters verbiedt zelf een weblog te beginnen of te reageren op een van de andere triljard websites op het internet. Laat staan dat de overheid wat te maken heeft met jouw regels op jouw weblog.

– Medelijden hebben met een gebande commenter is hetzelfde als medelijden hebben met een gevaarlijke gek. De gek hoort achter slot en grendel, niet in jouw leven.

– Commenters die duidelijk niet kunnen spellen, geen interpunctie gebruiken, of anderszins op hbo-niveau tikken moet je zo snel mogelijk tot buiten de poorten van de site deporteren. Slecht geschreven comments zorgen ervoor dat je site verloedert. Een verloederde site is net als een verloederde woonwijk: het trekt alleen maar meer ellende aan.

– Domme commenters wil je niet. Het is fijn dat ook domme mensen wat willen zeggen maar met domme mensen kun je niet discussiëren. Zonder discussie geen nuttige comments.

– Wees lief voor goede commenters. Ze doen hun best om interessante bijdragen te leveren. Gebruik hun tips of online verwijzingen. Probeer ook mee te denken met hun discussie en reageer daar ook op.

– Wees extra lief voor commenters die niet anoniem zijn. Dat zijn helden die mijlenver boven anonieme commenters staan. Niet anonieme commenters die goede bijdragen leveren zijn zeldzaam. Koester ze.

– Ken je principes. Hoe groot je haat tegen anonieme commenters ook is, als het principe is dat iedereen moet kunnen reageren zorg daar dan ook voor en maak geen onderscheid.

– Modereer, ban, verwijder alsof het een lieve lust is. Elke onwelgevallige comment moet je zo snel mogelijk verwijderen. Hoe sneller het weg is, hoe kleiner de kans dat het andere idioten aantrekt.

– Koester humoristische LOL-commenters. Zij zorgen ervoor dat irritante trollen en eeuwige azijnpissers het al snel niet leuk meer vinden tussen al die grappenmakers.

– Wordt een trol eenmaal gebasht door goede commenters, laat ze er dan een tijdje mee spelen. Als beloning voor hun goede bijdragen. Een kat wil toch ook niet dat je de muis meteen afpakt?

– Een gebashte trol is een goede trol. Laat de gebashte en kapotgeflamde trollen vooral in de comments staan. Dit werkt afschrikwekkend voor overige trollen.

– Nogmaals: vergeet genade. Het gaat hier om reacties op internet, niet om puppies of baby’s in het werkelijke leven. Mensen die er niet mee kunnen leven dat ze ergens niet meer mogen reageren moeten vooral ver van het internet blijven.

– Blijf er bovenop zitten. Sluit desnoods ‘s nachts de reactiepanelen. Hoe sneller je een foute comment hebt verwijderd hoe beter.

– Op DeJaap geldt: na twee weken worden de comments onder een topic automatisch dichtgezet. Het is ondoenlijk om alle topics eeuwig te blijven modereren en bovendien is het een nuttig wapen tegen commentspam. Je kunt natuurlijk zelf de tijdsinterval kiezen, want twee weken kan al erg lang zijn.

– Sommige gebanden blijken in staat hele goede excuusmailtjes te schrijven. Vooral degenen die kunnen aantonen nuttige bijdragen te leveren aan de discussie kun je dan weer, bij wijze van uitzondering, unbannen.

– Veel banplezier!